WALEK ŚPIEWAK ULICY

16.04.1978 Toruń - Od Nowa (Dwór Artusa, piwnica) - Walek Dzedzej (2 koncerty)

Na przełomie 1977/1978 roku w toruńskim Studenckim Klubie Pracy Twórczej 'Od Nowa' w Dworze Artusa tworzył się sprawny management, który obok promocji różnych lokalnych grup muzycznych i teatralnych, organizował też koncerty zespołom z całej Polski reprezentującym różne style muzyczne. W klubie na Starówce, na bazie m.in. wcześniejszych doświadczeń organizacyjnych w studenckim Klubie Na Bielanach (aka Imperial), działała grupa młodych zapaleńców gotowych do pracy na niwie kultury. W 1978 roku funkcję kierownika programowego 'Od Nowy' pełnił student pedagogiki Aleksander Nalaskowski (obecnie prof. dr hab. nauk humanistycznych o specjalności pedagogika ogólna), który jednocześnie był liderem studenckiej teatralnej Grupy Adaptacyjnej All. Kierownikiem organizacyjnym klubu był były student matematyki Waldemar Rudziecki, natomiast głównym kierownikiem klubu był Marek Stankiewicz. (Pamiętając o tym, że były to czasy komuny, to należy też odnotować, że formalnie placówka należąca do Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu podlegała przewodniczącemu Komisji Kultury RU SZSP w osobie Karola Słowińskiego). 

W kwietniu 1977 roku w toruńskim kinie 'Grunwald' odbył się w ramach dyskusyjnych klubów filmowych pokaz przedpremierowy dramatu psychologiczno-obyczajowego pt. "Sam na sam" w reż. Andrzeja Kostenko. W filmie epizodyczną rolę zagrał poeta i muzyk podziemnych przejść dla pieszych Lesław Danicki, który w historii rodzimego undergroundu zapisał się pod pseudonimem artystycznym Walek Dzedzej. Dokładnie rok później - w kwietniu 1978 roku - (prawie równo w 20. rocznicę powstania klubu 'Od Nowa') na zaproszenie Waldemara Rudzieckiego pojawił się osobiście w murach i piwnicach toruńskiego Dworu Artusa.

Panowie poznali się na przełomie 1977/1978 roku, kiedy Walek Dzedzej razem z Maciejem Góralskim i Jackiem Kufirskim powoływali do istnienia pierwszy polski zespół punk rockowy pod nazwą Walek Dzedzej Punk Band. W tamtym czasie w polskiej prasie zaczęły pojawiać się pierwsze artykuły o nowym ruchu muzycznym zapoczątkowanym w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych. Był to moment kiedy również w kraju nad Wisłą zaczęła kiełkować epoka punk rocka i nowej fali.

Pierwszy koncert kapeli punk w Polsce odbył się 27 stycznia 1978 roku w klubie studenckim 'Hybrydy' w Warszawie. Walek Dzedzej Punk Band zagrał w składzie: Walek Dzedzej - śpiew i gitara, Maciej "Magura" Góralski - perkusja i Jacek "Qfir" Kufirski - bas. Kolejne dwa odbyły się w marcu 1978 roku podczas festiwalu "2. Folk-Blues Meeting" w studenckim klubie 'Od Nowa' w Poznaniu. Zespół miał już wtedy kierownika zespołu w osobie Waldemara Rudzieckiego, który niezwłocznie przystąpił do zorganizowania koncertu w drugiej 'Od Nowie', czyli w Toruniu. Wyznaczono termin koncertu...

W archiwum Waldka Rudzieckiego zachował się list bez daty (prawdopodobnie z kwietnia 1978 roku), który napisał do niego Walek Dzedzej. Udzielał w nim wskazówek pomocnych do opracowania ulotki przedkoncertowej. Oto cała jego treść:

Drogi Waldku... Pozdrawiam Ciebie i proponuję jeszcze dopisać coś takiego: "27 stycznia tego roku Walek Dzedzej zrobił I oficjalny punk rock koncert w Polsce. Zespół złożony z trzech muzyków (lead gitar, bas & drums) zaprezentował bogaty półtorogodzinny koncert połączony z pokazem plakatów zrobionych przez znajomych. Na scenie ustawione były kobiety-manekiny które dodawały uroku na tymże wieczorku tanecznym. Co uderzało najbardziej to chyba to że publiczność wypełniająca klub Hybrydy przyjęła rock'n'rolle Dzedzeja chłodno i ??? nie obeszło się bez śmiechu. Młode nastolatki tańczący "na sztywno" nie byli dobrze widziani podczas koncertu który był przecież reklamowany pod "wieczorek taneczny". Tak też zabawę przerwano a najwyżej skaczących wyproszono. Dlaczego?". Prosiłbym Cię abyś w miarę zredagował powyższe fragmenty. Przyznam się że sam tego nie pisałem, a większość urywków pochodzi z ust moich przyjaciół i znajomych. Tekst który Ci wysyłam nie jest zredagowany. Więc jeżeli chcesz to przepraw go jak tylko można. Nie najlepiej mi się pisze coś takiego. Poza tym myślę że trochę jest tego za dużo. Może po prostu byś zdołał napisać coś zgoła innego, w oparciu o mój tekst. Może właśnie taka ulotka miałaby być najlepszym "medium". Ale to już zostawiam Tobie. Nie zapomnij o I Punk-Folk Festival; Warszawa ul. Chłodna 40 od ul. Ogrodowej 49. Niech ludzie jakich tu potrzeba przyjadą i zasilą zastępy "młodych gniewnych". Potrwa on pare dni. Początek 1 maj 78. Może trochę ??? sprawę, ale niech się ci wszyscy ??? którzy są w stanie zanegować ją. Myślę że dobrze myślę. Ostatnie 2-a tygodnie to Międzynarodowy Zjazd Artystów i Krytyków w Remoncie. Myślę że jest to pewnego rodzaju sprzedawanie zachodniego zgniłego - starego - lat sześćdziesiątych - kitu. Może pokaz video jest najciekawszą rzeczą z tego wszystkiego. Potem ???. Co z praktykowaniem za-zen? Mojemu jednemu koledze to tylko co zostało mu z przeszłych lat kiedy się zetknął na Zachodzie z Ruchem Guru Maja Radży jest wesoło śpiewanie pieśni Kryszna na cześć Oświeconego. To tyle cześć i jeszcze raz pozdrawiam. Walek Dz.

List był napisany niebieskim wkładem długopisu. Natomiast na kopercie adresy odbiorcy i nadawcy były wypisane czerwonym wkładem. Dodatkowo na marginesie pierwszej strony listu czerwonym wkładem jest umieszczony znamienny dopisek: "chyba sam przyjadę". 

Program działalności klubu 'Od Nowa' na kwiecień 1978 roku zapraszał na "Koncert grupy punk-rocka Walka Dzedzeja" na sobotę 15 kwietnia (1 koncert). Znamienny dopisek tuż przed wysłaniem listu (podczas wypisywania koperty) zwiastował, że przyjazd pierwszego polskiego zespołu punkowego do Torunia stoi pod znakiem zapytania. Ostatecznie w kwietniu trio Walek Dzedzej Punk Band, po zagraniu raptem trzech koncertów, rozpada się. Lokalna gazeta 'Nowości Dziennik Toruński' w dniu 13 kwietnia zapowiada występ już tylko samego Walka Dzedzeja, ale nie na sobotę tylko na niedzielę 16 kwietnia (2 koncerty). Zmiana planów... W związku z tym toruńska publiczność na pierwszy występ punkowego zespołu musiała jeszcze poczekać aż 20 miesięcy... Natomiast jak wspomina Waldek Rudziecki koncerty Walka Dzedzeja zawsze były bardzo hipnotyczne i porywające. Niestety, wkrótce potem gwałtownie urwał się kontakt z niepokornym artystą. Ale klub 'Od Nowa' zdążył jeszcze wydać tomik poezji z jego autorskimi tekstami...     

KALENDARIUM - Lesław Danicki (aka Leszek aka Cyril aka Waldemar) pseudo. Walek Dzedzej
(ur. 13.12.1953 Szydłowo ?, zm. 7.09.2006 Nowy Jork)

[próba rekonstrukcji - poprawki i uzupełnienia mile widziane...]:

1972n - matura w warszawskim liceum im. Stefana Żeromskiego, prace dorywcze i ucieczka z domu rodzinnego

1974 - ucieczka przed wojskiem do NRD i kontakt z tamtym środowiskiem alternatywnym 

1975n - powrót do Polski, bezdomny, włóczęga, mieszkaniec warszawskich squatów (m.in. przy ul. Ogrodowej i przy ul. Waryńskiego)

1975n - śpiew przy akompaniamencie gitary akustycznej i harmonijki ustnej na ulicach i w podziemnych przejściach na terenie kraju (m.in. Warszawa, Gdańsk)

1975 - w warszawskim klubie studenckim 'Sigma' powstaje efemeryczna para teatralna grupa Złoty Cielec (w składzie: Walek Dzedzej, Andrzej Zuzak, Karol)

1976n - występy na warszawskich studenckich festiwalach (m.in. "Diafora Muzyki i Poezji" w klubie 'Riviera-Remont')

1976 - epizod aktorski (w roli Stefana) w filmie pt. "Sam na sam" w reż. Andrzeja Kostenko (pokaz przedpremierowy w Toruniu w kinie 'Grunwald' 18.04.1977)

1977 - w marcu udział na festiwalu "1. Folk-Blues Meeting" w poznańskim klubie studenckim 'Od Nowa' jako zespół Aquarius (w składzie: Walek Dzedzej, Maciek Pietraho, Andrzej "Amok" Turczynowicz)

1977 - powstaje kolejny efemeryczny para teatralny zespół Światowy Ząb (w składzie: Walek Dzedzej, Andrzej Zuzak, Maciek Pietraho)

1977 - w maju Światowy Ząb występuje na Festiwalu Piosenki Studenckiej "Kij w mrowisko" w klubie 'Riviera-Remont' (eksperymentalny spektakl punk rock show)

1977 - w lipcu uczestniczenie na Festiwalu Artystycznym Młodzieży Akademickiej "FAMA" w Świnoujściu: koncert Aquarius (niezbyt udany) i granie też z Amokiem na ulicy (bez Pietrahy)

1977 - solowy koncert w gdańskim klubie 'Żak' (występ zarejestrowany prawdopodobnie przez ekipę Studenckiej Agencji Radiowej Politechniki Gdańskiej)

1977 - w Warszawie przy klubie studenckim 'Hybrydy' powstaje pierwszy w Polsce punkowy efemeryczny zespół Walek Dzedzej Pank Bend (w składzie: Walek Dzedzej - śpiew i gitara, Maciej "Magura" Góralski - perkusja, Jacek "Qfir" Kufirski - bas)

1978 - 27 stycznia Warszawa - klub studencki 'Hybrydy' - pierwszy koncert Walek Dzedzej Pank Band (pierwszy punk rockowy koncert w Polsce !)

1978 - 20 marca Poznań - klub studencki 'Od Nowa' - "2. Folk-Blues Meeting" - drugi koncert Walek Dzedzej Pank Band

1978 - 22 marca Poznań - klub studencki 'Od Nowa' - "2. Folk-Blues Meeting" - trzeci koncert Walek Dzedzej Pank Band (i zarazem ostatni)

1978 - 01 kwietnia Warszawa - klub studencki 'Riviera-Remont' - pierwszy koncert The Raincoats z Londynu (pierwszy punk rockowy koncert zagranicznego zespołu w Polsce !)

1978 - 02 kwietnia Warszawa - klub studencki 'Riviera-Remont' - drugi koncert The Raincoats z Londynu [z gościnnym udziałem Tomasza Lipińskiego ?]
1978 - 16 kwietnia Toruń - klub studencki 'Od Nowa' - dwa koncerty solowe Walka Dzedzeja

1978 - latem wyjazd "pierwszego 'polskiego punkowca' " z Polski "by tułać sie po całym świecie"...

Skan - artykuł (wspomnienie) Piotra Milewskiego: "Walek Dzedzej - poeta przeklęty" 
(Kurier Ziemi Szydłowskiej nr 3(33)/jesień 2006 s.19nn - przedruk z polonijnego "Nowego Dziennika", w artykule fot. m.r. makowski - https://pracownia52.pl/www/)

Skany - notatka prasowa z zapowiedzią przedpremierowego filmu pt. "Sam na sam" 
(Nowości Dziennik Toruński, nr 74(2792)/01.04.1977 s.4 i plakaty promocyjne filmu)

Skan - artykuł Stanisława Danielewicza: "Punk - rewolucja, moda, czy...?" 
(Non Stop, nr 7(60)/lipiec 1977 s.6n)

Skan - artykuł Marka Jackowskiego: "Walek Dzedzej" 
(Jazz, nr 7-8(251-252)/lipiec-sierpień 1977 s.29)

Skan - artykuł Jerzego A. Rzewuskiego: "Nienawiść na sprzedaż" 
(Jazz, nr 2(258)/luty 1978 s.12n)

Skan - artykuł (relacja z festiwalu) Piotra Niewiarowskiego: "2. folk-blues meeting 78" 
(Jazz Forum, nr 53/1978 s.12)

Program działalności klubu Od Nowa - kwiecień 1978 s.1nn (fragm.)
(skan archiwum prof. Aleksandra Nalaskowskiego)

List Walka Dzedzeja do Waldka Rudzieckiego z kwietnia 1978
(skan archiwum W. Rudzieckiego)

Skan - zapowiedź koncertów: "Jazz i punk-rock (...)" 
(Nowości Dziennik Toruński, nr 84(3097)/13.04.1978 s.4)

Skan - artykuł Andrzeja "Amoka" Turczynowicza 
(Kanal Review, nr 3 1981 s.6)

Walek Dzedzej (w roli Stefana) w epizodzie aktorskim (jednym z dwóch)
w filmie pt. "Sam na sam" w reż. Andrzeja Kostenko (1977)

Walek Dzedzej live - 00.00.1977 - Gdańsk - Żak [?]

01. Na ulicy Nowy Świat

02. W całym tym mieście

03. Słuchałem pieśni

04. Nie mam nic do powiedzenia

05. Nie gram nic wolnego

06. Powiemy ci

07. Nie jestem tym czym ty

08. Czy stać na trasie

09. Jakbyś widział

10. Dom wschodzącego słońca

(koncert zarejestrowany prawdopodobnie przez ekipę Studenckiej Agencji Radiowej Politechniki Gdańskiej)

Walek Dzedzej gra na ulicy za Odrą

(Dzięki współpracy i uprzejmości Waldemar Rudziecki).
(Dzięki współpracy i uprzejmości Andrzej Turczynowicz).

(Dzięki współpracy i uprzejmości Artur Trapszyc).

Old Seniorhand

Ostatnia aktualizacja: 05.02.2024